• чехлы на телефоны
  • интернет-магазин комплектующие для пк
  • купить телевизор Одесса
  • реклама на сайте rest.kyiv.ua

Письма к Михаилу Ковалинскому Страница 8

Сковорода Григорий Савич

Читать онлайн «Письма к Михаилу Ковалинскому» | Автор «Сковорода Григорий Савич»

/ 591 /

Χαι̃ρε, τρις А φίλε!

Ista dies summo Michaëli secra στρατηγω̃,

Iste ducum dux est angelus angelicum.

Si cognominis, о Michaël, tu natus es isti,

Angelice angelicum sis celebrato diem.

Angelus ille dei est, quisquis terrestria sprevit,

Qui evolat in coelos, angelus ille dei est.

Angelus ille dei est, qui carnis vincula rupit;

Qui purus vitiis, angelus ille dei est.

О utinam videam tempus, cum dixeris ista:

Quid mihi cum terra? Nil habet illa boni.

Σός γνήσιος φίλος Γρηγώριος ‛ο Σάββιν

[αψνβ] 1, nov[embris| 8.

А NB τρίς — ter, sis pro si vis; sic enim loquuntur latini: vide sis, id est, si vis [τρίς — три рази; sis замість si vis так говорять латиняни: vide sis, тобто si vis]. 248

Радуйся, тричи дорогой!

Это день верховного военачальника Михаила;

Он вождь вождей и над ангелами ангел.

Если, о Михаил, ты с ним сродни по имени,

То по-ангельски отпразднуй этот день.

Ангел Божий тот, кто земным пренебрегает,

Кто в небеса воспаряет — тот ангел Божий.

Ангел Божий и тот, кто плотские узы порвал,

Кто чист от пороков — тот ангел Божий.

О, если б настал тот час, когда ты сказал бы так:

"Что мне до земли? В ней нет ничего доброго".

Твой истинный друг Григорий Савич.

8 ноября 1762.

17

[Харьков, местный; 13 ноября 1762 г.] / 571 /

Gregorius Sabbin

Michaëli suo gaudium in domino precatur!

О vitae via dulcis, ubi bene conscia mens est!

Attica mella super nectar et ambrosiam!

Hinc hilaris vultus, spes vivida fronte relucet,

Hinc sunt perpetuo gaudia tanta piis.

Non spes in morbo, non ipsa in morte relinquit,

Imo et defunctis os hilarescit eis.

О Michaël, Michaël! culpa mihi disce vacare

A teneris, carus si cupis esse deo.

Heus extra te ipsum bona maxima quaerere noli:

Intra nos Christus σκη̃πτρα dei esse docet.

Scribendi occasionem dedit hodiernus dies του̃ ’εν ’αγίοις πατρός ‛ημω̃ν Ioannis Chrysostomi, cujus hanc auream sententiam mitto tibi munusculo: Ουδέν ‛μα̃ς ούτως ευφραίνειν οίωθεν А, ‛ως τό συνείδός καθαρόν καί ’ελπίδες ’αγαθαί. Nihil nos ita laetificare consuevit, quam conscientia pura et spes bonae.

Vale, carissime!

Григорий Савич

Желает своему Михаилу радоваться в Господе!

О, сладок путь жизни, когда совесть чиста!

Тогда аттический мёд лучше нектара и амброзии!

Тогда весёлое лицо, и живая надежда сияет на челе.

Тогда у благочестивых всегда столько радостей!

Надежда не оставляет их ни во время болезни, ни даже в смерти.

Даже после смерти лицо их светло.

О Михаил, Михаил! В юности будь безгрешным,

Если хочешь быть мил богу.

О, не ищи вне себя высших благ,

Христос учит, что царство божие в нас.

Повод к этому письму дал сегодняшний день во святых отца нашего Иоанна Златоуста; шлю тебе в дар его золотое изречение: Ουδέν ‛μα̃ς ούτως ευφραίνειν οίωθεν А, ‛ως τό συνείδός καθαρόν καί ’ελπίδες ’αγαθαί. — "Ничто не приносит нам такой радости, как чистая совесть и добрые надежды".

Прощай, мой дорогой!

18

[Харьков, местный] 15 ноября [1762 г.] / 181 /

Michaël!

Frater in Christo desideratissime!

Si vales, gaudeo; sin etiam laetus es, etiam magis gaudeo: est enim laetitia vera valetudo bene compositi animi. At vero esse laetus non potest animus, ubi quid vitii perpetratum est. Novi, quam sit lubrica via adolescentiae, scio rursum, quam immoderate heri vulgus christianorum bacchabatur. Valde metuo, ne heri alicui sodalitati inhaeseris, ac in societatem immodestiae veneris. Si nihil est, quod remordeat animum, gaudeo te felicissimum esse. Sin, noli frustra angi; satis est, si odisti vitium. Jam ignovit Christus, simulatque induximus in animum vitare in posterum. Sentio hoc dictum tibi esse duriusculum. Scio morera adolescentum; at non statim est venenum, quod acerbum est. Hoc solum dicam: nisi hunc meum de te metum interpreteris summum meum in te amorem, valde in me es injurius. Christus optimum aetatem tuam ab omnibus vitiis servet tutam semperque ad meliora provehat!

Tui amantissimus Greg[orius] Sabbin.

Diliculo, novem[bris] 15.

Quae proximo epistolio tuo nos petis, fient omnia, modo Christus aspiret et in incepto ipse perseveres.

Scribe ad nos paucula, — scio enim te temporis esse pauperem — et valetudinem tanquam oculos custodi. 250

Михаил!

Желанный мой брат во Христе!

Если ты здоров, я радуюсь; если к тому ж ещё и весел, радуюсь ещё больше, ибо весёлость — это здоровье гармоничной души. Душа, поражённая каким-либо пороком, не может быть весёлой. Знаю, как скользок путь юности, знаю и то, как чрезмерно веселился вчера простой христианский люд. Очень боюсь, не присоединился ли ты вчера к какой-либо компании и не попал ли в непристойное общество. Если ничего не случилось, что могло бы вызвать угрызения совести, я очень рад, и ты — счастливейший человек. Если же это произошло, не мучь себя напрасно; довольно уже, если ты возненавидел свой порок. Христос уже простил, как только в нас появилось решение не грешить впредь. Чувствую, что тебе тяжело слышать такие слова. Мне известен нрав юношей; но не всё то яд, что горько на вкус. Скажу лишь одно: если эти мои опасения ты не истолкуешь как проявление моей величайшей любви к тебе, то будешь глубоко несправедлив ко мне. Пусть Христос сохранит твою прекрасную пору жизни в безопасности от всяческих пороков и всегда направляет тебя к лучшему!

Тебя любящий Григ[орий] Савич.

На рассвете, ноября 15.

То, о чём ты просишь в своём последнем письме, всё исполнится, если Христу будет угодно и ты сам останешься твёрд в начатом деле. Пиши мне покороче, ибо я знаю, что у тебя мало времени, и здоровье береги, как зеницу ока.

19

[Харьков, местный] 23 ноября [1762 г.] / 291 /

Salve, amice!

Precaris prospicientia tuae vitae et statui, vel maxime, cum quibus possis versari amicis. Sapienter facis, qui maiure tibi prospicis. Sed de statu vitae alias dicemus, quod Christus suggeret; nunc pauca de conversatione. Cum quibus verseris rogas? Phy! cum bonis, breviter respondeo. Quamquam ne cum bonis quidem, nisi iis, ad quos tacito sensu a natura es propensus. Haec enim norma optima amicitiae. Bonus cibus est, sed quid, si tuo stomacho non arridet? Nimirum nocebit. Sed utinam, mi Michaël, tanta apud nos copia sit bonorum hominum, quanta ciborum! Sed hoc duntaxat optare licet, habere non item. Vere bonus homo, id est christianus, corvo est rarior albo. Quem ut invenias multis tibi laternis Diogenicis est opus. 251 Quid igitur faciundum? Versandum est cum minus malis, quam sunt alii, qui vulgo recte boni dicuntur. Eligendi sunt candidi et constantes et simplices. Candidus animus nihil livoris sive nigredinis id est malitiae habere dicitur. Simplices non stulti, sed aperti, non mendaces et simulatores vanique, quod ego genus haminum plusquam Tartara odi. Qualium utinam apud nos sit minor frequentia! Sed quid facias, si mundus hic, id est multitudo hominum e talibus constat?

"Mundus stultorum cavea errorumque taberna", ut Palingenius noster canit. / 292 /

Consultissimum igitur arbitror parare amicos mortuos, id est sanctos libros. Sunt ex vivis usque adeo callidi versutique et neinissimi veteratores, ut adolescentem videntem et viventem palam in os decipiant, afflantes venenum suum innocenti simplicitati, simplices autem maxime adoriuntur, quod circa hos praedae spes est eis anguidus. Neque enim canis caninam est. Eje cave tales! Hei mihi quantam bonorum morum jacturam ipse feceram, ab iis angelis diabolicis circumventus! Quam callide sese insinuant! ut vix quinquennio possis persentiscere. Heus, meo periculo sapias! Ego ille nauta sum, qui naufragio ejectus in litus, alios fratres meos idem iter ingressuros timida voce moneo, quas Sirenes, quae monstra cavere debeant, qua iter tenere. Nam quidem alii in aeternum sunt demersi. At possum, inquies, et ego ictus sapere. O mi amice carissime! An nescis multos naufragium pariter pati, enatare paucissimos, tres de centum. Potesne promittere certe enataturum te? incerta pro certis? Quin tu si medicamentum praesens habes, non ideo tamen sponte venenum debes sumere? Satis est mali, si imprudens gustes.

Sed campana me avocat in graecum ludum. Proinde, si placebit, alias de eodem hac materia disseremus, tu brevicule significabis. Sic enim et colloquemur de sanctis rebus et interim stilus formabitur. Vale!

Tui amantiss[imus] Greg[orius] Sabbin.

23 nov[embris]e museo.

Здравствуй, друг!

Просишь дать тебе совет о будущем твоём жизненном пути и положении, особенно о том, с какими друзьями поддерживать связь. Ты поступаешь разумно, что заранее заботишься о будущем. Но о твоём месте в жизни мы поговорим в другой раз, когда Христос подскажет; теперь же поговорим о друзьях. С кем поддерживать тебе отношения? — спрашиваешь ты. Пхе! С хорошими, — отвечаю я кратко. Но из хороших лишь с теми, к кому в тайниках сердца ты по природе склонен. Ведь это лучшая норма дружбы.